از بیکاری پنهان به بیکاری آشکار: تأثیر اصلاحات ارضی در به رسمیت شناختن بیکاری

نویسندگان

داریوش رحمانیان

استادیار گروه تاریخ/ دانشگاه تهران محمد جواد عبدالهی

دانشجوی دکترای تاریخ /دانشگاه تهران

چکیده

برخلاف آمارهای رسمی، ایران پیش از اصلاحات ارضی در وضعیت اشتغالِ کامل قرار نداشت. شیوۀ مرسوم بهره برداری از زمین و رشد جمعیت در نتیجۀ بهبود امکانات بهداشتی و غذایی، سبب کافی نبودن منابع تولیدی برای  جمعیت روستایی و رشد بیکاری پنهان در روستاها شده بود. به همین علت اضافه جمعیت روستایی به­ویژه با پایان فصل کشاورزی به شهرها سرازیر می­شدند. همچنین، کاهش برنامه­های عمرانی دولت در دهه­های 1320 و 1330 موجب کاهش ظرفیت اشتغال شهری و شکل گیری بیکاریِ آشکار شهری شد. در سال1330 بازار کار از جذب بیشتر نیروی کار مهاجر روستایی و بخشی از نیروی کار شهری عاجز شد. با این­حال، دولت عمدتاً با فروکاستن و یکی دانستن بیکاران شهری با مهاجران روستایی و با ادعای وجود کار در روستاها ، بیکاری را به عنوان مسئله­ای اجتماعی با ریشه­های اقتصادی نمی­پذیرفت. از این­رو، این پژوهش با تکیه بر رویکرد مورخان اجتماعی و تأکیدشان بر تنش میان واقعیت مادی و بعد ایدئولوژیکِ بیکاری، به بررسی نحوۀ تبدیل بیکاری پنهان به بیکاری آشکار و نقش اصلاحات ارضی در پذیرش بیکاری به­عنوان مسئله­ای اجتماعی می­پردازد. نتیجه بیانگر آن است با توجه به محدودیت زمین­های بازتوزیعی در اصلاحات ارضی، بازگشت مهاجران و خواست زمین از سوی آن­ها می­توانست روند بازتوزیع زمین به شیوۀ مدنظر دولت را مختل کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تخمین بیکاری پنهان در صنایع کارخانه‌ای ایران

هدف این تحقیق تخمین میزان نیروی کار پنهان در صنایع کارخانه‌ای ایران بوده است. برای این هدف از پانلی از 22 صنعت کارخانه‌ای ایران براساس کدهای دو رقمی SIC طی دوره زمانی سال‌های 91-1374، استفاده شده است. حداقل نیروی کار لازم جهت تولید مقدار معین محصول را میزان بهینه اشتغال در نظر گرفته‌ایم. برای محاسبه میزان بهینه اشتغال، ابتدا تابع مرزی اشتغال برآورد و سپس با مقایسه ،میزان بهینه اشتغال و میزان وا...

متن کامل

تأثیر نهادها بر نرخ بیکاری

بیکاری یکی از مشکلات بزرگ اقتصادی - اجتماعی است که عملکرد حکمرانان آن را به طور مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر قرار می­دهند و متقابلاً افزایش نرخ بیکاری را می­توان ازجمله دلایل اصلی بروز مشکلات اقتصادی- اجتماعی دانست. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص نهادی حکمرانی بر نرخ بیکاری در کشورهای منتخب عضو جنبش عدم تعهد، طی دوره 2012-1996م، است. نتایج مطالعه مبنی بر تأثیر منفی و بی­معنای شاخص نهادی حکمران...

متن کامل

تورم، بیکاری و جرائم اقتصادی

مقدمه:روش:یافته‌ها:بحث: تورم فقط در کوتاه‌مدت تأثیر مثبت بر جرائم اقتصادی داشته؛ اما بیکاری در کوتاه‌مدت تأثیر مثبت و در درازمدت تأثیر منفی بر آن داشته است؛ درحالی‌که شاخص فلاکت تأثیر مثبت و معنادار در کوتاه‌مدت و درازمدت داشته است. همچنین، رابطۀ علّی دوطرفه‌ای بین شاخص فلاکت و جرائم اقتصادی وجود دارد. از آزمون کرانه‌های پسران و همکاران (۲۰۰۱) و آزمون هم‌جمعی یوهانسن‌ـ جوسلیوس و روش باردسن برای ...

متن کامل

آموزش و بیکاری فارغ‌التحصیلان

Employment of graduates is considered at national level as a a problem for the educational planners in diffrent countries. This is of great concern because not only the employment market is at the core of social and ecomomic development but also it gives individuals a social role to play through gainful employment. This article describes the problem, analyses the relationship between education ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات تاریخ اجتماعی

جلد ۷، شماره ۱، صفحات ۱۰۹-۱۳۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023